MENU WIELKANOCNE
Ile popularnego chlorku sodu powinniśmy spożywać w diecie?
A dzieci czy tyle samo?
Jaką sól najlepiej spożywać?
Ile soli spożywać?
Popularny chlorek sodu jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych i znanych surowców w kuchni. Sól jadalna jest związkiem chemicznym o nazwie NaCi, czyli sodu Na i chloru Ci. W soli jest 2-3% innych substancji, chlorków i siarczanów. Jednak bez soli, czy raczej sodu nie możemy się obejść. Jest on potrzebny do prawidłowego przenoszenia sygnałów nerwowych oraz funkcjonowania naszych mięśni. I tu pojawia się swoisty konflikt interesów gdyż w nadmiarze spożywana sól prowadzi do wielu poważnych chorób. Zatrzymuje wodę w organizmie, przez co nasze tętnice stają się zbyt „pełne” i zaczyna rosnąć ciśnienie tętnicze. Powoduje miażdżycę oraz doprowadza do zachorowań na choroby naczyniowo sercowe. A jak wiemy w dzisiejszej dobie sól dodawana jest we wszystkim i wszędzie i spożywamy ją w nadmiarze nawet nie mając tego świadomości!
Spożycie sodu, potasu i chloru różni się w zależności od wieku
Tabela. Normy na wodę i elektrolity ustalone na poziomie wystarczającego spożycia (AI)*
Grupa Wiek (lata) Woda (ml/d) Sód (mg/d) Potas (mg/d) Chlor (mg/d)
Niemowlęta 0-0,5 100-190 120 400 190
0,5-1 800-1000 370 700 570
Dzieci 1-3 1250 750 2400 1150
4-6 1600 1000 3100 1550
7-9 1750 1200 3700 1850
Chłopcy 10-12 2100 1300 4100 2000
13-15 2350 1500 4700 2300
16-18 2500 1500 4700 2300
Dziewczęta 10-12 1900 1300 4100 2000
13-15 1950 1500 4700 2300
16-18 2000 1500 4700 2300
Mężczyźni 19-30 2500 1500 4700 2300
31-50 2500 1500 4700 2300
51-65 2500 1400 4700 2150
66-75 2500 1300 4700 2000
> 75 2500 1200 4700 1850
Kobiety 19-30 2000 1500 4700 2300
31-50 2000 1500 4700 2300
51-65 2000 1400 4700 2150
66-75 2000 1300 4700 2000
>75 2000 1200 4700 1850
Ciąża 2300 1500 4700 2300
Laktacja 2700 1500 5100 2300
*wg Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Red. nauk. prof. dr hab. M. Jarosz. IŻŻ, Warszawa 2012
Pamiętaj, że nasze pociechy nie mają tak rozwiniętego organizmu jak my. Dla nich tolerancja dzienna jest mniejsza niż dla Ciebie.
A jeśli już musimy spożywać sól to, jaką?
Cóż rodzajów soli na rynku jest sporo i różnie ona kosztuje. Jednak warto się pokusić o tę nie najtańszą gdyż z reguły będzie to sól morska. Popularna sól kuchenna jest wysoce przetworzonym produktem. Podczas obróbki traci magnez i inne minerały. W czasie przetwarzania następuje również utrata jodu, dlatego zwykle dodaje się go później w postaci jodku potasu. Dodawana jest także dekstroza, która działa, jako stabilizator, co ma wpływ na kolor soli. Aby była śnieżnobiała, producenci stosują substancje wybielające. Co więcej, aby zachować jej sypkość, do soli kuchennej dodaje się substancje chemiczne, na przykład związki aluminium. Dla kontrastu, sól morska jest wysokiej, jakości produktem, który jest suszony bez użycia chemikaliów. Znajdują się w niej mikroskopijne żyjątka morskie, co przyczynia się do obecności naturalnego jodu. Sól morska jest szara i może być lekko wilgotna. Oznacza to, że zawartość minerałów jest wysoka.
Nieco droższą propozycją jest stosowanie soli z Himalajów. Pozyskiwana w największych kopalniach soli na świecie w miejscowości Kewra, które datuje się na około 200 milionów lat. Uważana jest za najczystszą sól na świecie, ponieważ pochodzi z czasów ery jurajskiej, kiedy świat był jeszcze w stanie nienaruszonym. Na pewno sól ta posiada najwyższe stężenie minerałów, co sprawia, że jest najbardziej wartościowa ze wszystkich jej rodzajów soli. Jej smak jest bardzo delikatny i słodkawy. Sól himalajska nadaje się głównie do surowych warzyw, ryb, tatara, ale łączy się dobrze z większością potraw. Sól różowa z Himalajów znajduje zastosowanie także w przemyśle kosmetycznym, w SPA, ma właściwości obniżające ciśnienia krwi, usuwa toksyny i stymuluje krążenie krwi.
Gdyby kurka się nie denerwowała, to jajeczko znosić by chciała!!!
Jaja na twardo, na miękko, jaja sadzone czy też po wiedeńsku. Duże L-ki, małe S-ki czy też te z piórkiem w środeczku nieco ufajdane. Jaja są niezwykle bogatym źródłem białka zwierzęcego i chodź można wykluczyć je na stałe ze swojej diety, to z pewnością pozbawiamy się cennego kruszcu, jakim jest owo białko wzorcowe.
A jeśli jednak jesteśmy smakoszami właśnie jaj i doceniamy je w naszej diecie, z pewnością spożywamy ich wiele. Warto zadbać wtedy o ich pochodzenie i to jak kurka się wypasa, co je i jak mieszka. Cóż w hipermarketach nam tego nie powiedzą, co najwyżej napiszą na opakowaniu jaja wiejskie i tyle….
Smakoszewo postarało się dotrzeć do osób na Pomorzu, które taki chów mają dbając o swoje kurki raz pokrzywki, raz ziarenka tu dzież kartofelka z parnika wiejskiego. Sami wielokrotnie dziwiliśmy się, czym tak jaja waniają, te dorodne z piórkiem i czemu to smrodek ryby. Tak właśnie owy smrodek rybny bierze się z karmienia kur mączką rybną i oto zagadka rozwiązana. Dla tego tak zabiegaliśmy by znaleźć podobny smak z dzieciństwa, gdy na wieś z miasta się jeździło.
W poradnikzdrowia.pl o jaju wyszperaliśmy same pozytywne słowa i piszą tak..
Jajko – wartości odżywcze i witaminy
Jajka są przede wszystkim źródłem pełnowartościowego białka, łatwo przyswajalnego przez organizm. To białko wzorcowe, zawierające wszystkie aminokwasy, w tym niezbędne, których organizm nie potrafi sam wyprodukować, i to w odpowiednich ilościach. Dlatego w 1965 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała je za wzór służący do mierzenia proporcji aminokwasów w produktach.
Jajko ważące ok. 50 g dostarcza 75 kcal i aż 6, 2 g białka. Więcej białka i łatwiej przyswajalnego zawiera żółtko.
Jajka to również bogate źródło witaminy A, E, D i K oraz B2 i B12, kwasu pantotenowego i składników mineralnych: fosforu, potasu, wapnia, żelaza, magnezu. W żółtku jest luteina, która chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB, zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej i poprawia widzenie.
Jajka mają korzystny skład tłuszczu. Na 5 g tłuszczu zawartego w jednym jajku tylko 0,1 g stanowią „złe” nasycone kwasy tłuszczowe, za to wiele w nim niezbędnych dla organizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych. Niestety, żółtko jest prawdziwą bombą cholesterolową. Ale z drugiej strony dostarcza lecytyny, która zapobiega odkładaniu się go na ściankach naczyń krwionośnych.
W spaniałe słodkie ziemniaki czyli Bataty…
Pochodzenie Ameryka Południowa oraz środkowa.
Wartości odżywcze ugotowanych batatów bez skórki (w 100 g)
Wartość energetyczna – 76 kcal
Białko ogółem – 1.37 g
Tłuszcz – 0.14 g
Węglowodany – 17.72 g (w tym cukry proste 5.74)
Błonnik – 2.5 g
Witaminy
Witamina C – 12.8 mg
Tiamina – 0.056 mg
Ryboflawina – 0.047 mg
Niacyna – 0.538 mg
Witamina B6 – 0.165 mg
Kwas foliowy – 6 µg
Witamina A – 15740 IU
Witamina E – 0.94 mg
Witamina K – 2.1 µg
Minerały
Wapń – 27 mg
Żelazo – 0.72 mg
Magnez – 18 mg
Fosfor – 32 mg
Potas – 230 mg
Sód – 27 mg
Cynk – 0.20 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Bataty, inaczej słodkie ziemniaki, goszczą na polskich stołach znaczne rzadziej niż tradycyjne ziemniaki. Tymczasem bataty przewyższają je pod względem wartości odżywczych i właściwości zdrowotnych. Niektóre odmiany batatów są bowiem źródłem karotenoidów, w tym poprawiającej wzrok luteiny. Jeszcze inne zawierają likopen, który może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób serca. Sprawdź, jakie właściwości zdrowotne mają bataty? A jest tego sporo!
Autor: Monika Majewska
Mamy nadzieję, że dzisiejsze frytki z batatów w ziołach, bez tłuszczu przypadły wam do gustu i smakowały. Będziemy częściej stosować w naszej diecie te wspaniałe ziemniaki.
Biuletyn Dobra dieta długie życie…
Piernik Świąteczny czy wiesz?
• W Polsce piernik początkowo znany był pod nazwą miodownik – było to ciasto chlebowe przygotowywane na bazie mąki i miodu, które dojrzewało latami w piwnicach. Istniała tradycja przygotowania ciasta piernikowego w dniu narodzin córki. Było ono pieczone dopiero w dniu jej zamążpójścia. Nie od razu jednak piernik był korzennym, aromatycznym ciastem. Legenda głosi, że pewnego razu czeladnik Niclos Czan przez pomyłkę dodał do ciasta nieco przypraw korzennych i przypadkowo wymyślił jedyny w swoim rodzaju wypiek, który dzięki długiej przydatności do spożycia służył niegdyś, jako pokarm dla wojska.
• Zatem nazwa piernik pochodzi od przypraw, czyli pierny-pieprzny, przyprawowy.
• Piernika można, też przygotować nieco na nutę wegetariańską, zastępując niektóre składniki. Zastępujemy jajka-musem jabłkowym, masło-olejem, a mód-syropem klonowym. Nie jest to wielka zmiana, ale będzie miał troszkę mniej kalorii.
• Samo pieczenie piernika powinno odbywać się nie wcześniej niż na dwa dni przed spożyciem, ale ciasto winno być przygotowane ponad dwa tygodnie wcześniej. Dobrzy przygotowany piernik powinien nam długo poleżeć. I zawsze uświetnia nam święta. Pamiętajmy jednak aby się nim umiarkowanie częstować i bardziej naszych gości niż siebie samych 🙂
