17 maja 2020
Ile popularnego chlorku sodu powinniśmy spożywać w diecie?
A dzieci czy tyle samo?
Jaką sól najlepiej spożywać?
Ile soli spożywać?
Popularny chlorek sodu jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych i znanych surowców w kuchni. Sól jadalna jest związkiem chemicznym o nazwie NaCi, czyli sodu Na i chloru Ci. W soli jest 2-3% innych substancji, chlorków i siarczanów. Jednak bez soli, czy raczej sodu nie możemy się obejść. Jest on potrzebny do prawidłowego przenoszenia sygnałów nerwowych oraz funkcjonowania naszych mięśni. I tu pojawia się swoisty konflikt interesów gdyż w nadmiarze spożywana sól prowadzi do wielu poważnych chorób. Zatrzymuje wodę w organizmie, przez co nasze tętnice stają się zbyt „pełne” i zaczyna rosnąć ciśnienie tętnicze. Powoduje miażdżycę oraz doprowadza do zachorowań na choroby naczyniowo sercowe. A jak wiemy w dzisiejszej dobie sól dodawana jest we wszystkim i wszędzie i spożywamy ją w nadmiarze nawet nie mając tego świadomości!
Spożycie sodu, potasu i chloru różni się w zależności od wieku
Tabela. Normy na wodę i elektrolity ustalone na poziomie wystarczającego spożycia (AI)*
| Grupa | Wiek (lata) | Woda (ml/d) | Sód (mg/d) | Potas (mg/d) | Chlor (mg/d) |
| Niemowlęta | 0-0,5 | 100-190 | 120 | 400 | 190 |
| 0,5-1 | 800-1000 | 370 | 700 | 570 | |
| Dzieci | 1-3 | 1250 | 750 | 2400 | 1150 |
| 4-6 | 1600 | 1000 | 3100 | 1550 | |
| 7-9 | 1750 | 1200 | 3700 | 1850 | |
| Chłopcy | 10-12 | 2100 | 1300 | 4100 | 2000 |
| 13-15 | 2350 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| 16-18 | 2500 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| Dziewczęta | 10-12 | 1900 | 1300 | 4100 | 2000 |
| 13-15 | 1950 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| 16-18 | 2000 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| Mężczyźni | 19-30 | 2500 | 1500 | 4700 | 2300 |
| 31-50 | 2500 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| 51-65 | 2500 | 1400 | 4700 | 2150 | |
| 66-75 | 2500 | 1300 | 4700 | 2000 | |
| > 75 | 2500 | 1200 | 4700 | 1850 | |
| Kobiety | 19-30 | 2000 | 1500 | 4700 | 2300 |
| 31-50 | 2000 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| 51-65 | 2000 | 1400 | 4700 | 2150 | |
| 66-75 | 2000 | 1300 | 4700 | 2000 | |
| >75 | 2000 | 1200 | 4700 | 1850 | |
| Ciąża | 2300 | 1500 | 4700 | 2300 | |
| Laktacja | 2700 | 1500 | 5100 | 2300 | |
*wg Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Red. nauk. prof. dr hab. M. Jarosz. IŻŻ, Warszawa 2012
Pamiętaj, że nasze pociechy nie mają tak rozwiniętego organizmu jak my. Dla nich tolerancja dzienna jest mniejsza niż dla nas.
A jeśli już musimy spożywać sól to, jaką?
Cóż rodzajów soli na rynku jest sporo i różnie ona kosztuje. Jednak warto się pokusić o tę nie najtańszą gdyż z reguły będzie to sól morska. Popularna sól kuchenna jest wysoce przetworzonym produktem, przez co traci swoje minerały i magnez. Podczas obróbki traci magnez i minerały. W czasie przetwarzania następuje również utrata jodu, dlatego zwykle dodaje się go później w postaci jodku potasu. Dodawana jest także dekstroza, która działa, jako stabilizator, co ma wpływ na kolor soli. Aby była śnieżnobiała, producenci stosują substancje wybielające. Co więcej, aby zachować jej sypkość, do soli kuchennej dodaje się substancje chemiczne, na przykład związki aluminium. Dla kontrastu, sól morska jest wysokiej, jakości produktem, który jest suszony bez użycia chemikaliów. Znajdują się w niej mikroskopijne żyjątka morskie, co przyczynia się do obecności naturalnego jodu. Sól morska jest szara i może być lekko wilgotna. Oznacza to, że zawartość minerałów jest wysoka.
Nieco droższą propozycją jest stosowanie soli z Himalajów. Pozyskiwana w największych kopalniach soli na świecie w miejscowości Kewra, które datuje się na około 200 milionów lat. Uważana jest za najczystszą sól na świecie, ponieważ pochodzi z czasów ery jurajskiej, kiedy świat był jeszcze w stanie nienaruszonym. Na pewno sól ta posiada najwyższe stężenie minerałów, co sprawia, że jest najbardziej wartościowa ze wszystkich jej rodzajów soli. Jej smak jest bardzo delikatny i słodkawy. Sól himalajska nadaje się głównie do surowych warzyw, ryb, tatara, ale łączy się dobrze z większością potraw. Sól różowa z Himalajów znajduje zastosowanie także w przemyśle kosmetycznym, w SPA, ma właściwości obniżające ciśnienia krwi, usuwa toksyny i stymuluje krążenie krwi.